سیاره پلوتو

    

مدار پلوتو برخلاف مدار زمین و هفت سیاره دیگر دایره‌ای نیست بلکه بیضی  است و گردش مداری آن ۲۴۸ سال زمینی طول می‌کشد.کشیدگی مدار پلوتو  بسیار زیاد و غیرعادی است به طوری که مدار آن با مدار نپتون، آخرین سیاره  سامانه خورشیدی در دو نقطه تقاطع دارد. فاصله پلوتو از خورشید در اوج مداری خود ۴۹ واحد نجومی است یعنی حدود ۵۰ برابر بیشتر از فاصله زمین   نسبت به خورشید است. پلوتو در حضیض خود تنها ۲۹ واحد نجومی از  خورشید فاصله دارد. مدار پلوتو با دایرةالبروج بیش از ۱۷ درجه زاویه انحراف دارد  و این بدان معنی است که این سیاره کوتوله نیمی از مسیر خود را بالای  صفحه گردش زمین به دور خورشید و نیمی دیگر را پایین این صفحه طی  می‌کند. یک سال پلوتویی به اندازه ۲۴۸ سال زمینی طول می‌کشد و پلوتو که  به صورت طبیعی بعد از نپتون قرار دارد، در ۲۰ سال از این ۲۴۸ سال از مدار  نپتون رد شده و به فاصله کمتری از خورشید نسبت به نپتون می‌رسد. آخرین  باری که این اتفاق روی داد ۲۱ ژانویه ۱۹۷۹ بود که پلوتو مدار نپتون را قطع و وارد  منطقه داخلی هشتمین سیاره سامانه خورشیدی شد و تا ۱۱ام فوریه  ۱۹۹۹ که مجددا مدار نپتون را به قصد خارج قطع کرد در فاصله‌ای نزدیک‌تر به  خورشید قرار داشت. بشر برای تجربه دوباره این رویداد باید تا سپتامبر۲۲۲۶ صبر نماید.  با توجه به عادی نبودن گردش مداری پلوتو ممکن است انتظار  برخورد این سیاره با نپتون برود اما زاویه میل و تناسب مداری ۳:۲ که بین این  دو وجود دارد برخورد آن‌ها ناممکن است .پلوتو از نظر بزرگی پس از اریس، دومین سیاره کوتوله منظومه خورشیدی است که از هنگام کشف در سال  ۱۹۳۰ تا ۲۴ اوت ۲۰۰۶ نهمین سیاره سامانه خورشیدی بود. اما اکنون بنا بر  تعریف نوین اتحادیه بین‌المللی اخترشناسی یک سیاره کوتوله^[۱] و همچنین به  عنوان نمونهٔ نخست از رده جدید اجرام فرانپتونی به شمار می‌رود. «پلوتو» گویش زبان انگلیسی است و در زبان فرانسه به آن «پلوتون» می‌گویند.پلوتو در  افسانه‌های روم باستان نام خدای زیرزمینی بوده‌است. این نام‌گذاری به دلیل  فاصله بسیار دور این جرم آسمانی از خورشید صورت پذیرفته‌است. پلوتو  بزرگ‌ترین جسم فضایی در منظومهٔ خورشیدی ما است که ماموریت‌های  فضایی از سوی زمین هنوز به آن نرسیده‌اند.

سیاره اورانوس

اورانوس از نظر فاصله از خورشید هفتمین سیاره در  منظومه شمسی ما است. فقط نپتون و سیاره کوتوله پلوتون دورتر از آن هستند. اورانوس دورترین سیاره ای است که می توان آن را بدون تلسکوپ مشاهده کرد متوسط فاصله اورانوس از خورشید حدود 1784860000 مایل یا 2872460000 کیلومتر است. این فاصله را نور در دو ساعت و 40 دقیقه طی می کند. این میزان فاصله حدود 19 برابر فاصله زمین تا خورشید است.اورانوس یک توپ غول آسا از گاز و مایع است. این سیاره 11 حلقه و 22 ماه شناخته شده دارد. رنگ آبی اورانوس نتیجه وجود متان در حال جوش در آن است. این مولکول رنگ قرمز را جذب می کند در نتیجه رنگ سیاره را آبی می کند. 

مدار و چرخش  

محور گردشی اورانوس به دور خورشید خیلی زیاد یعنی 98 درجه به سمت یک طرف سیاره کج شده. یعنی این که اورانوس به جای چرخش با محور نسبتاًقائم با صفحه مداری (چنان که همه سیارات دیگر در منظومه شمسی میگردند)،روی یک پهلویش می گردد. این محور گردشی فصل های بسیار متفاوت با همرا روی سطح اورانوس به وجود آورده. 30685 روز یا بیش از 84 سال زمینی طول می کشد تا اورانوس یک بار دور خورشید بگردد. هر روز روی اورانوس نیز 17.9 ساعت زمینی طول می کشد  

اندازه  

قطر اورانوس در استوا 31763 مایل یا 51118 کیلومتر یعنی بیش از چهار برابرقطر زمین است.این غول گازی بعد از مشتری و کیوان (زحل) سومین سیاره بزرگ منظومه شمسی است.

سیاره نپتون

 

هشتمین و آخرین سیاره شناخته شده منظومه شمسی٬ بعد از سیاره اورانوس  قرار داشته و سیاره ای گازی  است(نام این سیاره معادل فارسی یا عربی ندارد).اندازه آن کوچکتر از اورانوس اما وزن آن بیشتر است.قطر نپتون در منطقه استوایی معادل 49.528 کیلومتر، تقریبا 4 برابر قطر زمین،  است. این سیاره 17 برابر سیاره زمین وزن دارد اما چگالی آن از چگالی زمین کمتر است. نپتون۱۳  قمر و چندین حلقه دارد.نپتون در مداری بیضی شکل به دور خورشید در گردش است. میانگین فاصله آن از خورشید حدود 4.495.060.000 کیلومتر می باشد. یکسال در این سیاره معادل 165 سال زمینی است. نپتون علاوه بر گردش مداری دارای گردش وضعی حول محور فرضی عمودی خود نیز می باشد. زاویه انحراف محور این سیاره 28 درجه است. یک دور گردش وضعی این سیاره در مدت زمان 16 ساعت و 7 دقیقه انجام می گیرد.

سیاره زمین

  

قطر کره زمین14663 کیلومتر است و بزرگترین سیاره خاکی شناخته‌شده محسوب می‌شود. برخی از ستاره‌شناسان معتقدند که دست کم یک جرم به بزرگی کره زمین ممکن است در بخش بیرونی منظومه شمسی وجود داشته باشد. سومین سیاره در منظومه شمسی است. فاصله زمین تا خورشید به گونه‌ای است که شرایط محیطی‌ آن قابلیت زیستن را به موجودات زنده می‌دهد. تاکنون زمین تنها سیاره‌ای بوده است که وجود حیات در آن ثابت شده است. زمین سیاره‌ای است سنگی با مقدار قابل توجه‌ای آب سطحی. جو زمین ترکیبی است از نیتروژن (حدود هشتاد درصد)، اکسیژن (حدود بیست درصد) و چندین گاز دیگر.

سیاره مشتری

سیاره مشتری

مشتری از دیگر سیارات منظومه شمسی سنگین تر است. جرم آن 318 بار بیشتر از جرم زمین می باشد. اگرچه این سیاره جرم زیادی دارد اما چگالی آن نسبتا کم است. میانگین چگالی این سیاره 33/1 گرم در هر سانتیمتر مکعب است یعنی اندکی بیش از چگالی آب.  چگالی مشتری 4/1 برابر چگالی زمین می باشد. به خاطر کم بودن چگالی این سیاره، ستاره شناسان بر این باورند که عناصر عمده این سیاره هیدروژن و هلیوم می باشند. از این رو این سیاره بیشتر به خورشید شبیه است تا به سیاره ای نظیر زمین. هسته مشتری باید از عناصر سنگینی تشکیل شده باشد. احتمالا ترکیب بندی این عناصر نظیر ترکیب بندی عناصر هسته زمین است اما 20 تا 30 برابر سنگین تر.  نیروی جاذبه سطح مشتری 4/2 برابر جاذبه زمین است. به این ترتیب جسمی که در روی زمین 100 کیلوگرم است بر روی مشتری 240 کیلوگرم وزن خواهد داشت

. دما  

دما در بالای ابرهای مشتری 145- درجه سانتیگراد است. اندازه گیریهایی که توسط دستگاههای اندازه گیری خاص به عمل آمده اند نشان می دهند که دمای این سیاره در زیر ابرها افزایش می یابد. دما در اعماق و در جاییکه فشار اتمسفر به حدود 10 برابر فشار جوی زمین می رسد، 21 درجه سانتیگراد یعنی دمای معمولی یک اتاق بر روی زمین است. این همان جائیست که می تواند گونه های زیستی احتمالی در سیاره غول پیکر مشتری را در خود جای دهد.  اگر گونه ای زیستی در این سیاره وجود داشته باشد باید گونه ای هوازی باشد چون در مشتری از سطح جامد خبری نیست. دانشمندان تا کنون هیچ نشانی از حیات در این سیاره نیز یافت نکرده اند. نزدیک هسته، دما به شدت بالا می رود. دمای هسته مشتری حدود 24000 درجه سانتیگراد یعنی داغتر از سطح خورشید است!.  مشتری از زمانیکه تبدیل به سیاره شد تا کنون همچنان در حال از دست دادن گرما می باشد.

سیاره عطارد

 

سیاره عطارد

عطارد یا تیر نخستین و نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به خورشید است. از نظر اندازه نسبت به دیگر سیارات بعد از پلوتو کوچکترین آنها نیز به حساب می آید. قطر آن 4880 کیلومتر است. این سیاره در یک مدار بیضی شکل به دور خورشید می گردد که خروج از مرکز آن 0.2506 است. نزدیکترین فاصله آن از خورشید تنها 9/45 میلیون کیلومتر دورترین فاصله آن 7/69 میلیون کیلومتر فاصله دارد. لذا همواره در اطراف خورشید حضور دارد و برای ما تنها در هنگام طلوع و غروب قابل رویت است. این سیاره بسیار گرم است و درجه حرارت سطح آن در هنگام روز به حدود 427 درجه سانتیگراد و در شب به 173 درجه زیر صفر کاهش می یابد. عطارد هر 88 روز یک بار یک دور به گرد خورشید می چرخد ( دوره تناوب نجومی ). در حالی که در مدت 5/58 روز یک دور به دور خود می چرخد ( حرکت وضعی ). در عطارد هیچ گونه جوی وجود ندارد، ولی برخی مطالعات وجود مقدار کمی گاز هلیوم را که گفته می شود از طریق بادهای خورشید به گرد این سیاره قرار گرفته اند اثبات می کند. شکل ظاهری این سیاره بسیار آبله گون است و چهره ای شبیه به کره ماه دارد